Tarihte imalatı yapılan ilk yapı malzemesi olan tuğla özellikleri nedeni ile günümüze kadar dizayn, boyut ve işlev dışında çok fazla değişikliğe uğramadan günümüze kadar gelmiştir. Çok eski geçmişe sahip tuğlanın hammaddesi kil, doğallığı ve ucuzluğu sebebiyle alternatiflerine karşı konumunu korumuştur. Tuğla, duvar örmekte kullanılmak üzere kalıplara dökülüp kurutulduktan sonra harman ocağı veya fırınlarda pişirilen genelde prizmatik biçimde toprak yapı malzemesidir.
Vitruvius, pişirilmemiş fakat güneşte kurutu-lan tuğla imalatı hakkında “Tuğla, beyaz killi topraktan veya kırmızı topraktan imal edilmelidir. Toprak kumlu veya kireçliyse, hem ağır olur hem de ıslandığında dağılır ve erir. Ayrıca, kaba özelliğinden dolayı içerisindeki saman dağılır.Tuğla ilkbahar veya sonbaharda kurutulmalıdır. Eğer yaz dönemine denk gelirse, güçlü güneş sebebiyle dış
yüzeyi kuruyacak fakat içi kurumayacaktır. Kullanmadan önce 2 yıl beklenmesi çok elverişli olur” demektedir.
Kilin şekillendirilip, kurutulduktan sonra belirli ısılarda (850-1000 0C) pişirilmesiyle elde edilen tuğlanın geçmişi, MÖ 2500-2000 yıllarına dayanmaktadır. İlk örneklerine Me-zopotamya, Çin ve Hindistan’da rastlanmaktadır. Fırınlanmış tuğlalar ilk olarak Mezopotamya’da su oluk veya boruları gibi su geçirmez elemanlar için, yada büyük anıtların cephelerinde açıklık, çerçeve gibi önemli parçalarında kullanılmıştır. Fırınlama işleminin zorlukları, uzun bir süre tuğlanın sadece anıtsal yapılarda kerpiçle birlikte kullanılmasına neden ol-muştur. Sümer ve Babil uygarlıklarında görülen zigguratlar ve basamaklı kuleler, bu birlikteliğin en ileri örnekleridir. Dolu gövdeli bu eserlerin iç kısmında kerpiç, dış kısmında ise tuğla kullanılmıştır. Anadolu’da ilk pişmiş tuğlanın endüstriyel anlamda üretim ve kullanımının M.Ö.4.yüzyılda Lidyalılar tara-fından başlatıldığı bilinmektedir.
Comments